Deputatların maaşından hər ay bu qədər tutulur – Şok məbləğ

Milli Məclisin deputatlarının maaşı yenidən gündəm olub. Bu dəfə mövzu onlardan çox vergi tutulması ilə bağlıdır. 7 min 455 manat əmək haqqı alan MM üzvləri vergi, sığorta və s. tutulduqdan sonra 5 min 100 manat məbləğində əməkhaqqı alırlar. Onların aylığının təxminən 2 min 355 manatı dövlətin büdcəsinə gedir. 

Deputat maaşlarından tutulmaların çox olmasının səbəbi nədir?

Globalinfo.az-a danışan deputat Aqil Abbas deyib ki, maaşı çox olan hər kəs yüksək vergi ödəyicisi olur.

Aqil Abbas

O, bu məbləğin konkret nə qədər olduğunu bilmədiyini qeyd edib:

“Nəinki deputat, nazir və digər yüksək maaş alan hər kəsdən vergi çox tutulur. Təxmini nə qədər olduğunu deyə bilmərəm, açığı heç maraqlanmamışam da. Məsələn, 600 manat alan birinin hesabına 539 manat köçürsə, 6 min maaşı olan da o məbləğə uyğun bir vəsait ödəyir. Səhv etmirəmsə, vergi 18 faiz olmalıdır. Düşünmürəm ki, 7 min manatdan 2 mini tutulsun”.

Sabiq maliyyə naziri, iqtisadçı alim Fikrət Yusifov deyib ki, qanunvericiliyə əsasən Azərbaycanda əməkhaqqından aşağıdakı icbari ödənişlər tutulur:

“Fiziki şəxslərin gəlirindən müəyyən olunmuş qayda və dərəcədə tutulan gəlir vergisi

Məcburi dövlət sosial sığorta haqqı üzrə tutulma – sığortalamaya görə sığortaçıya verilən pul vəsaitidir. Şəxsin pensiya kapitalının formaşlaması və müəyyən olunmuş müavinətlərdən istifadə etməsinə hüquq verən ödəniş.

İşsizlikdən sığorta haqqı üzrə tutulma – nəzərdə tutulmuş hallarda sığortaolunanların itirilmiş əməkhaqlarının kompensasiya edilməsinə yönəldilmiş təminat forması;

İcbari tibbi sığorta haqqı üzrə tutulma – xidmətlər zərfinə daxil olan tibbi xidmətlərdən istifadə etmək üçün ilkin səhiyyə xidmətlərinin, təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardımın göstərilməsinə təminat verən ödəniş forması”.

Fikrət Yusifov

Sabiq nazir bildirib ki, fiziki şəxslərin muzdlu işdən aylıq gəlirlərindən vergi aşağıdakı cədvələ uyğun olaraq tutulur:

“Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olan və dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində:

Vergi tutulan aylıq gəlirin məbləği Verginin məbləği
2500 manatadək 14 faiz
2500 manatdan çox olduqda 350 manat + 2500 manatdan çox olan məbləğin 25 faizi

Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində (2019-cu il yanvarın 1-dən 7 il müddətində)

Vergiyə cəlb edilən aylıq gəlir Verginin dərəcəsi
8000 manatadək 0 faiz
8000 manatdan çox olduqda 8000 manatdan çox olan məbləğin

14 faizi

Məcburi dövlət sosial sığortasında sığorta haqqı əmək ödənişinə (gəlirə) nisbətdə faizlə müəyyən edilir, sığortaedənin və sığortaolunanın vəsaiti hesabına ödənilir.

Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olan və dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində

  • sığortaedən tərəfindən ödənilən sığorta haqqı – hesablanmış əməyin ödənişi fondunun və məcburi dövlət sosial sığortasına cəlb olunan digər gəlirlərin 22 faizi;
  • sığortaolunan tərəfindən ödənilən sığorta haqqı – işçinin əməkhaqqının və məcburi dövlət sosial sığortasına cəlb olunan digər gəlirlərinin 3 faizi.

Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində (2019-cu il yanvarın 1-dən 7 il müddətində)

Sığorta haqqına cəlb edilən aylıq gəlir sosial sığorta haqqı dərəcəsi
cəmi sığortaolunanın gəlirlərindən tutulan sığortaedənin vəsaiti hesabına ödənilən
200 manatadək 25 faiz 3 faiz 22 faiz
200 manatdan çox olduqda 25 faiz 6 manat + 200 manatdan çox olan hissənin 10 faizi 44 manat + 200 manatdan çox olan hissənin 15 faizi

İşsizlikdən sığorta haqqı üzrə tutulma

İşsizlikdən sığorta üzrə sığorta tarifləri aşağıdakı faiz dərəcələri ilə müəyyən edilir:

  • sığortaedən tərəfindən ödənilən sığorta haqqı üzrə – hesablanmış əməyin ödənişi fondunun 0,5 faizi;
  • sığortaolunan tərəfindən ödənilən sığorta haqqı üzrə – işçinin əməkhaqqının 0,5 faizi.

İcbari tibbi sığorta haqqı üzrə tutulma

İcbari tibbi sığorta haqqı üzrə tutulma aşağıdakı şəkildə aparılır:

Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bağlanmış və hüquqi qüvvəyə minmiş əmək müqaviləsinə əsasən işləyən şəxslərin gəlirlərindən

  • sığortalı tərəfindən

– işçinin əməkhaqqının 8000 manatadək olan hissəsindən 2 faiz,

– 8000 manatdan yuxarı olan hissəsindən 0,5 faiz,

  • sığortaolunan tərəfindən

– əməkhaqqının 8000 manatadək olan hissəsindən 2 faiz,

– 8000 manatdan yuxarı olan hissəsindən 0,5 faiz;

Zaira Akifiqızı
Globalinfo.az